Deze case is onderdeel van het Vitality Living Lab project. Het verhaal is opgetekend door InnoSportLab de Tongelreep.

Onderwater leren kijken is best spannend voor sommige kinderen. Toch is het belangrijk dat kinderen zich onderwater leren oriënteren. Om dat onderdeel van de zwemles leuker te maken, ontwikkelt InnoSportLab de Tongelreep (ISLT) samen met Embedded Fitness Swim Blocks, blokjes die van kleur veranderen als je erboven zwemt of ze aanraakt. 

,,Het maakt de zwemles interactiever’’, zegt Demian Kortekaas die het project vanuit ISLT leidt. Een sensor regisseert de lichtintensiteit en kan zo geprogrammeerd worden dat je het blokje moet aanraken om het van kleur te laten veranderen of dat dat al gebeurt als je er overheen zwemt. ,,Die kleur kan een kind bijvoorbeeld doorgeven aan de zweminstructeur. Dat werkt net iets uitdagender dan een voorwerp uit het water opduiken.’’

Dat ziet ook Marjan Liebregts, zweminstructeur bij PSV en toezichthouder in een zwembad van Center Parcs. Zij juicht het idee van de Swim Blocks toe. Niet alleen omdat het de zwemles leuker maakt voor de kinderen maar ook omdat het de zwemles moderner maakt. 

Sommige ouders hebben nog het idee van de zweminstructeur met een zwemhaak aan de kant van het zwembad, zegt ze. ,,Ouders denken vaak dat de zwemles die zij ooit hebben gehad, dezelfde is als we die nu geven.’’ 

Liebregts begrijpt dat wel. Hoewel de manier van lesgeven is veranderd, ziet de zwemles er nog steeds hetzelfde uit. Het materiaal waarmee de instructeurs werken, is al jaren hetzelfde: pionnen en figuren die kinderen moeten opduiken. 

Lichteffecten triggeren de kinderen ook beter, vertelt ze. ,,Ze leren op een speelse wijze zich in het water te oriënteren.’’ Mocht een kind in het water vallen, dan is het belangrijk dat het niet in paniek raakt en zich een weg naar boven weet te vinden, legt Liebregts uit.

Het voordeel van de interactieve lichten is dat het de kinderen dwingt onderwater te kijken. ,,Vaak vinden kinderen dat in het begin eng. Het water voelt anders aan aan de ogen. Kinderen houden onderwater liever de ogen dicht.’’ Figuren op de bodem van het bad kunnen de kinderen ook op de tast zoeken. Dat is nou juist niet de bedoeling. Zweminstructeurs kunnen een parcours uitzetten en de kinderen verrassen door de Swim Blocks zo te programmeren dat ze telkens van kleur veranderen. ,,En ze goed moeten opletten waar ze naar toe zwemmen.’’

Net zoals al het materiaal dat in de zwemles wordt gebruikt, zullen de Swim Blocks niet goedkoop zijn. ,,Maar als het zwemverenigingen echt de meerwaarde ervan inzien, kunnen ze ervoor sparen. Of met ze bij de gemeente aanvragen.’’

Embedded Fitness ontwikkelt de sensor. Uit ervaring weet directeur Carla Scholten dat kinderen tegenwoordig die ‘actie-reactie’ nodig hebben. Samen met Janssen-Fritsen ontwikkelde Embedded Fitness de SmartClips waarmee onder meer gymleraren de gymles uitdagender kunnen maken. 

Zo’n sensor ontwikkelen die onderwater werkt, is complex, vertelt Scholten. Waterdicht is een vereiste maar ook de lichtgevoeligheid, want de kleur moet wel in het water te zien zijn. Uiteindelijk komt de sensor in een rubberen behuizing. Die moet zodanig zijn dat de Swim Block op de juiste kant op de bodem van het bad belandt.

Een eerder gekozen sensor kwam niet door de testen voor een CE-keurmerk. Inmiddels is er een nieuwe geselecteerd, maar het project ligt even stil. ,,Dat komt vooral omdat we eerst willen weten of die nieuwe sensor de beste is. Dat moeten we testen wat we nu niet kunnen omdat de zwembaden dicht zijn.’’ Scholten verwacht dat het project van de zomer weer verder gaat.

Als het eerste prototype er is, gaat Kortekaas ermee naar de kinderen. ,,Het is belangrijk te zien hoe zij erop reageren en te ontdekken wat we moeten verbeteren.’’ Eerder deed de projectleider mee aan het acceleratorprogramma van Vitality Living Lab. Daar leerde hij dat de Swim Blocks niet alleen ‘leuk zijn voor de zwemles’ moeten zijn. ,,Daar zijn ze te duur voor. Het moet echt een toegevoegde waarde hebben en breder in te zetten zijn. Bijvoorbeeld ook bij wedstrijd zwemmen of recreatief zwemmen of bij waterpolo.’’ 

De case is onderdeel van het Vitality Living Lab project. Binnen het Vitality Living Lab project werken we in de Brainport regio samen met 14 partners uit het bedrijfsleven, overheid, kennisinstellingen en sport. Met het doel om ons regionale innovatie ecosysteem rond sport en vitaliteit te versterken en een gezonde actieve leefstijl in de samenleving te bevorderen. ​

                                 

↓